সংক্ষিপ্ত সাৰাংশ ভাৰত আৰু উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য
ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ উৎস বুজিবলৈ প্ৰথমতে সিন্ধু সভ্যতা আৰু তাৰপিছৰ বৈদিক যুগৰ অৱদান উপলব্ধি কৰিব লাগিব। আৰ্য আৰু অনাৰ্যসকলৰ সংমিশ্ৰণৰে ভাৰতীয় সমাজত ভাষা, ধৰ্ম, কৃষি, শিল্পকলা আদিৰ ক্ষেত্ৰত এক গভীৰ ঐতিহ্য গঢ়ি উঠিছিল। বৈদিক সাহিত্য, উপনিষদ, মহাকাব্য, পুৰাণ আদি এই সাহিত্য ঐতিহ্যৰ অংশ।
ভাৰতৰ সংস্কৃতিৰ বিশেষ বৈশিষ্ট্য হৈছে—বহুত্ববাদ, ধৰ্মীয় সহঅস্তিত্ব আৰু বৈচিত্ৰ্যৰ মাজত ঐক্য। ভাষা, ধৰ্ম, জাতি, ৰীতি-নীতি ইত্যাদিত ব্যাপক ভিন্নতা থকা সত্ত্বেও ভাৰতীয় সমাজ এক গাঁথনি হিচাপে গঢ় লৈ উঠিছে।
সাংস্কৃতিক দিশত ভাৰতৰ ধন-ধান্যৰ বাহিৰেও উল্লেখযোগ্য ক্ষেত্ৰসমূহ হ’ল:
- সাহিত্য: বেদ, মহাকাব্য, দৰ্শন, জ্যোতিষ, ৰাজনীতি, চিকিৎসা আদি বিষয়ৰ উত্কৃষ্ট গ্ৰন্থ।
- স্থাপত্য: নাগৰ, দ্রাবিড় আৰু ৱেছ শৈলীৰ মন্দিৰ; মছজিদ, মহল, তাজমহল আদি।
- ভাস্কৰ্য: গান্ধাৰ, মথুৰা, অমৰাৱতী শৈলীৰ বুদ্ধ-মূর্তি, হিন্দু দেবতা, যক্ষ-যক্ষিণী আদি।
- চিত্ৰকলা: অজন্তাৰ দেৱালচিত্র, ক্ষুদ্রাকৃতি পুথি-চিত্র, মোগল যুগৰ চিত্ৰাংকন।
- সংগীত-নৃত্য: সামবেদৰ পৰা নাট্যশাস্ত্ৰলৈ; ৮ ধ্ৰুপদী নৃত্যৰ ভিতৰত অসমীয়া সত্রীয় নৃত্যও এখন।
- যোগবিদ্যা: পতঞ্জলিৰ অষ্টাংগ যোগ আৰু ইয়াৰ আধুনিক প্ৰসাৰ।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চল—অসম, মেঘালয়, ত্ৰিপুৰা, মিজোৰাম, মণিপুৰ, অৰুণাচল প্রদেশ, নগালেণ্ড, ছিকিম—আকৌ বিভিন্ন জাতি, ভাষা, ধর্ম, শিল্প আৰু উৎসৱৰ এক অপূৰ্ব সংগম। এই অঞ্চলৰ জাতিসকল প্ৰধানকৈ মংগোলীয়, অষ্ট্ৰিক, নিগ্ৰো, আৰ্য আদি গোটৰ অন্তৰ্গত।
অসমত প্ৰাচীনকালৰপৰা সংস্কৃত আৰু অসমীয়া সাহিত্য, শংকৰ-মাধৱৰ বৈষ্ণৱ আন্দোলন, সত্ৰ সংস্কৃতি, গীত, নাট, বৰগীত, নামঘোষা, বুৰঞ্জী সাহিত্য বিকশিত হৈছিল। কামাখ্যা, আজান পীৰ, বৌদ্ধ সত্ৰ, শিৱদ’ল, তলাতল ঘৰ আদিৰে স্থাপত্য-ভাস্কৰ্যো উল্লেখনীয়।
বিহু অসমৰ লোক-সংস্কৃতিৰ হৃদয়, য’ত কৃষি, আধ্যাত্মিকতা আৰু যৌৱনৰ উল্লাস একেলগে উদযাপন হয়। অঞ্চলটোৰ প্ৰতিটো জনগোষ্ঠীয়ে নিজৰ স্বকীয় পৰম্পৰা, নৃত্য, সংগীত, পোছাক, খাদ্য, আৰু দৰ্শনেৰে এক বৈচিত্ৰ্যৰ সৃষ্টি কৰিছে।
অতি চমু উত্তৰৰ প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰ
১। সিন্ধু সভ্যতাৰ পূব সীমা গাংগেয় উপত্যকাৰ কোন ঠাইলৈ বিস্তৃত আছিল?
উত্তৰ: মির্জাপুৰলৈ।
২। সিন্ধু সভ্যতাত নাগৰিক সংস্কৃতিৰ বিকাশ কেতিয়া হৈছিল?
উত্তৰ: খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২৮০০ ৰ পৰা খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১৮০০ চনৰ ভিতৰত।
৩। ঋকবেদৰ আনুমানিক ৰচনা কাল কি?
উত্তৰ: খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১৫০০ চনৰ পৰা খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১০০০ চনৰ ভিতৰত।
৪। ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় প্রতীকত থকা ‘সত্যমেব জয়তে‘ এই বাক্যশাৰী মূলতঃ কোনখন গ্ৰন্থৰ পৰা লোৱা হৈছে?
উত্তৰ: মুণ্ডক উপনিষদ।
৫। প্রাচীন ভাৰতত ৰচিত ৰাজনীতি বিজ্ঞান বিষয়ক বিখ্যাত গ্ৰন্থখনৰ নাম কি?
উত্তৰ: কৌটিল্যৰ অৰ্থশাস্ত্ৰ।
৬। ‘বিবিধতাৰ মাজত একতা‘ (Unity in Diversity) এই বাক্যাংশ কোনখন গ্ৰন্থৰ জৰিয়তে স্থায়িত্ব লাভ কৰিলে?
উত্তৰ: খগেন্দ্ৰনাথ শর্মাৰ ‘ভাৰতবৰ্ষৰ সংস্কৃতি’ নামৰ গ্ৰন্থত।
৭। ভাৰতৰ ভাস্কৰ্য শিল্পকলাৰ কোনটো শৈলীত গ্ৰীক-ৰোমান কলা-কৌশলৰ প্ৰয়োগ হৈছিল?
উত্তৰ: গান্ধাৰ শৈলীত।
৮। ভৰত মুনিৰ নাট্যশাস্ত্ৰ কেতিয়া ৰচিত হৈছিল?
উত্তৰ: খ্ৰীষ্টপূৰ্ব দ্বিতীয় শতিকাত।
৯। ভৰতৰ নাট্যশাস্ত্ৰত কিমানটা শ্লোক আছে?
উত্তৰ: মুঠ ৬ হাজাৰটা শ্লোক।
১০। হেৰাকা আন্দোলন কি?
উত্তৰ: হেৰাকা আন্দোলন এটা ধৰ্মীয় আৰু সামাজিক আন্দোলন, যি নাগা জনগোষ্ঠীৰ মাজত প্ৰচলিত হৈছিল।
১১। নগালেণ্ডৰ ‘হৰ্ণবিল‘ উৎসৱ কি জীৱৰ নামত উৎসর্গিত?
উত্তৰ: হৰ্ণবিল পক্ষীৰ নামত।
১২। ‘চপছৰ কূট‘ কোন ৰাজ্যৰ পৰম্পৰাগত উৎসৱ?
উত্তৰ: মিজোৰাম ৰাজ্যৰ।
১৩। মিজো শব্দৰ অৰ্থ কি?
উত্তৰ: পাহাৰৰ ওপৰত বাস কৰা মানুহ।
১৪। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ কোন ৰাজ্যত মাতৃতান্ত্রিক সমাজব্যৱস্থা প্রচলিত?
উত্তৰ: মেঘালয়ত।
১৫। মণিপুৰী নৃত্য কি মূল বিষয়বস্তুক আলম্বি কৰি গঢ়ি উঠিছে?
উত্তৰ: কৃষ্ণভক্তিৰ আদৰ্শক কেন্দ্ৰ কৰি।
১৬। অসমৰ প্ৰাচীন নাম কি আছিল?
উত্তৰ: প্ৰাগজ্যোতিষ আৰু কামৰূপ।
১৭। কি বড়োমূলীয় শব্দৰপৰা অসম নামটোৰ উৎপত্তি হোৱা বুলি অনুমান কৰা হয়?
উত্তৰ: ‘আহোম’ শব্দৰ পৰা।
১৮। চর্যাপদ মানে কি?
উত্তৰ: বৌদ্ধ সিদ্ধাচাৰ্যসকলৰ ৰচিত গীত।
১৯। চর্যাপদ কেতিয়া ৰচিত হৈছিল?
উত্তৰ: অষ্টম শতিকাৰ পৰা দ্বাদশ শতিকালৈ।
২০। মাধৱ কন্দলিয়ে কাৰ পৃষ্ঠপোষকতা লাভ কৰি সপ্তকাণ্ড ৰামায়ণ অনুবাদ কৰিছিল?
উত্তৰ: বৰাহ ৰাজা মহামানিক্যৰ।
২১। অসমৰ গদ্য সাহিত্যৰ সূচনা কোনে কৰিছিল?
উত্তৰ: অহমনি দৈবজ্ঞে।
২২। জিকিৰ আৰু জাৰি কোনে ৰচনা কৰিছিল?
উত্তৰ: আজান পীৰে।
২৩। আজানপীৰ কোন?
উত্তৰ: এজন সূফী সাধক।
২৪। আজানপীৰ কেতিয়া অসমলৈ আহিছিল?
উত্তৰ: ১৭শ শতিকাত।
২৫। দ-পৰ্বতীয়াৰ শিলৰ তোৰণখন কেতিয়া নির্মিত হৈছিল?
উত্তৰ: ৫ খ্ৰীষ্টাব্দত।
২৬। চাংকং ফুকন কি দায়িত্বত ন্যস্ত আছিল?
উত্তৰ: স্থাপত্য কাৰ্যৰ দায়িত্বত।
২৭। লোক সংগীতত আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে অসমৰ কোন শিল্পীক পদ্মশ্রী সম্মান প্রদান কৰা হৈছিল?
উত্তৰ: মংগলদৈৰ প্ৰসূন ডেকাক।
২৮। অসমৰ প্ৰথম বাৰ্তালোচনীখনৰ নাম কি?
উত্তৰ: ‘অসমবন্দু’।
২৯। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ অস্ট্রিক নৃ-গোষ্ঠীৰ অন্তর্ভুক্ত জনজাতিটো কি?
উত্তৰ: খাচি।
ৰচয়িতাৰ নাম
(ক) অর্থশাস্ত্ৰ – কৌটিল্য
(খ) হস্তিবিদ্যার্ণব – পালিপদ্ম চক্রবৰ্ত্তী
(গ) কীৰ্ত্তন – মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ
(ঘ) নামঘোষা – মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত মাধৱদেৱ
(ঙ) চোৰধৰা পিম্পৰা গুচোৱা – মহাপুৰুষ বদুলিপুকুৰীয়া গোপীনাথ
(চ) কালিয় দমন – মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ
(ছ) ৰামবিজয় – মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ
(জ) কথাগীতা – মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত মাধৱদেৱ
(ঝ) ৰাজতৰঙ্গিনী – কলহন
(ঞ) ভাৰত সম্ভেদ – অনন্ত কন্দলি
চমু উত্তৰৰ প্ৰশ্ন আৰু উত্তৰ
১। খ্রীষ্টিয় ষষ্ঠ শতিকাৰ পিছত ভাৰতলৈ অহা দুটা বিদেশী জাতিৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: আৰব আৰু তুৰ্কী।
২। সিন্ধু উপত্যকাত আবিষ্কৃত হোৱা ধর্মীয় উদ্দেশ্যত ব্যৱহৃত হোৱা দুটা মূৰ্ত্তিৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: মাতৃদেৱীৰ মূৰ্তি আৰু পশুপতি সদৃশ মূর্তি।
৩। অস্ট্রিকসকলে ভাৰতীয় সংস্কৃতিলৈ আগবঢ়োৱা দুটা অৱদান উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ধান খেতি আৰু কপাহৰ পৰা কাপোৰ বোৱা কৌশল।
৪। ভাৰতীয় সংস্কৃতিত বর্ণাঢ্যতা সৃষ্টিৰ ক্ষেত্ৰত ভৌগোলিক পৰিস্থিতিয়ে কি দৰে ভূমিকা গ্রহণ কৰিছে?
উত্তৰ: ভৌগোলিক পৰিস্থিতিয়ে অঞ্চলভেদে বিভিন্ন জনজাতি, ৰীতি-নীতি আৰু জীৱনপদ্ধতিক উদ্ভৱ ঘটাই সংস্কৃতিক বৈচিত্ৰ্য বৃদ্ধি কৰিছে।
৫। বেদৰ চাৰিখন সংহিতাৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ঋগ্বেদ, যজুঃবেদ, সামবেদ আৰু অথৰ্ববেদ।
৬। অশোকৰ দ্বাদশ মুখ্য শিলা-লিপিত ধৰ্মীয় উদাৰতাৰ বিষয়ে কি কথা লিখা আছে?
উত্তৰ: নিজৰ ধৰ্মৰ সৈতে আন ধৰ্ম প্ৰতিো গৌৰৱ আৰু সহিষ্ণুতা বজাই ৰাখিবলৈ উপদেশ দিয়া হৈছে।
৭। সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদ মানে কি?
উত্তৰ: এটা সমাজত বিভিন্ন জাতি, ধৰ্ম, ভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ সহাবস্থান।
৮। ভাৰতৰ প্ৰাচীন যুগৰ দুগৰাকী বিজ্ঞানীৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: আৰ্যভট আৰু চাণক্য।
৯। প্ৰাচীন ভাৰতৰ দুখন চিকিৎসা-শাস্ত্ৰৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: চাৰক সংহিতা আৰু সুশ্ৰুত সংহিতা।
১০। ভাৰতীয় চিত্ৰকলাক কি কি ভাগত ভগাব পাৰি?
উত্তৰ: গুহা চিত্ৰ, দেৱাল চিত্ৰ আৰু ক্ষুদ্রাকাৰ চিত্ৰ।
১১। চিত্রকলাৰ প্ৰতি পৃষ্ঠপোষকতা আগবঢ়োৱা দুগৰাকী মোগল বাদছাহৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: আকবৰ আৰু জাহাঙগীৰ।
১২। ক্ষুদ্রাকাৰ চিত্ৰযুক্ত অসমৰ দুখন সাঁচিপতীয়া পুথিৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: চোৰধৰা পিম্পৰা গুচোৱা আৰু কালিয় দমন।
১৩। হস্তিবিদ্যার্ণব গ্ৰন্থখনৰ চিত্ৰকৰ দুগৰাকীৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: দেৱধৰ আৰু চন্দ্ৰধৰ।
১৪। ঝুম খেতি মানে কি বুজা?
উত্তৰ: পাহাৰীয়া অঞ্চলত জংঘল উগলাই কৰা পৰম্পৰাগত স্থানান্তৰিত খেতি পদ্ধতি।
১৫। জেং বিহু মানে কি?
উত্তৰ: ছোৱালীসকলে দলবদ্ধভাৱে পালন কৰা এক বিশেষ ধৰণৰ বিহু।
১৬। ওজাপালিৰ দুটা ভাগৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ব্যাসৰ ওজা আৰু সুকনান্নী ওজা।
১৭। প্রাচীন ভাৰতবৰ্ষৰ দুগৰাকী দাৰ্শনিকৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: চাণক্য আৰু গৌতম।
১৮। আহোম ৰাজত্ব কালত ৰচিত দুখন বুৰঞ্জীৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: দেওধাই বুৰঞ্জী আৰু তুংখুঙীয়া বুৰঞ্জী।
১৯। বিহুৰ সমধর্মী হিচাপে নামনি অসমত উদ্যাপিত হোৱা দুটা স্থানীয় উৎসৱ উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: আলি আই-লিগাং আৰু চপছৰ কূট।
২০। দৰঙৰ দুবিধ লোক নৃত্যৰ নাম উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ঢেপাটুলীয়া আৰু বৰচুলীয়া।
২১। ভাৰতত থকা মূল নৃ-গোষ্ঠী কেইটা কি কি?
উত্তৰ: অষ্ট্ৰিক, দ্ৰাবিড়, চীন-তিব্বতীয় আৰু আৰ্য।
২২। ভাৰতীয় সংস্কৃতিত অনৈক্যৰ মাজত একতা সৃষ্টিকাৰী তিনিটা কাৰক উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ধৰ্ম, ভাষা আৰু শিল্প-সংস্কৃতি।
২৩। প্রাচীন ভাৰতৰ স্থাপত্য নিদর্শন সমূহক ঘাইকৈ কি কি ভাগত ভগোৱা হৈছে?
উত্তৰ: বৌদ্ধ, জৈন আৰু হিন্দু স্থাপত্য।
২৪। UNESCO ৰ দ্বাৰা বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্র হিচাপে তালিকাভুক্ত হোৱা ভাৰতৰ তিনিটা স্থাপত্য উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: সাঁচীৰ স্তূপ, অজন্তাৰ গুহা আৰু তাজমহল।
২৫। ভাৰতৰ ভাস্কৰ্য শিল্পৰ ক্ষেত্ৰত কি কি মূর্তি নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল?
উত্তৰ: দেৱতা, জীৱ-জন্তু আৰু মানুহৰ মূর্তি।
২৬। ভাৰতৰ ভাস্কৰ্য শিল্প-কলাৰ তিনিটা প্রধান শৈলী কি কি?
উত্তৰ: গান্ধাৰ শৈলী, মথুৰা শৈলী আৰু অমৰাবতী শৈলী।
২৭। দেৱাল চিত্ৰৰ নিদৰ্শন থকা ভাৰতৰ তিনিখন ঠাইৰ নাম উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: অজন্তা, এলোৰা আৰু ৰঙমহল।
২৮। মোগল যুগৰ ক্ষুদ্ৰাকাৰ চিত্ৰ সম্বলিত তিনিখন গ্ৰন্থৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: হমযাৰ, তুতিনামা আৰু আকবাৰনামা।
২৯। চিত্রকলাৰ ষড়াংগ মানে কি বুজা?
উত্তৰ: ৰূপভেদ, প্ৰমাণ, ভূমি, ভাৱ, লাৱণ্য-যোজনা আৰু সাদৃশ্য।
৩০। ভাৰতৰ যোগবিদ্যাৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: পতঞ্জলিৰ যোগসূত্ৰত বৰ্ণিত এই প্ৰাচীন সাধনাৰ মাধ্যমে শৰীৰ-মন-আত্মাৰ একতা সাধন কৰা হয়।
৩১। ভাৰতৰ স্থাপত্য কলাৰ তিনিটা বৈশিষ্ট্য উল্লেখ কৰা।
উত্তৰ: ধৰ্মীয় চিন্তাধাৰা আধাৰিত, শিলাত খোদিত অলংকৃত কৌশল, আঞ্চলিক বৈচিত্র্যযুক্ত শৈলী।
৩২। ৰঙালি বিহুৰ সাতদিনক কি কি নামেৰে জনা যায়?
উত্তৰ: গটন বিহু, চুটল মিলান, গোড় বিহু, মৰদিন, কুনুম, ছাতে বেহা আৰু চত।
৩৩। কামৰূপী লোকগীত আৰু গোৱালপৰীয়া লোকগীতৰ মূল বিষয়বস্তু কি?
উত্তৰ: কামৰূপী গীতত পৌৰাণিক বিষয়, গোৱালপৰীয়া গীতত নাচ-গান আৰু ৰসপৰিচালনা ধৰা পৰে।
৩৪। অসমৰ প্ৰাচীন নাম কামৰূপ আৰু প্ৰাগজ্যোতিষৰ উল্লেখ থকা তিনিখন গ্ৰন্থৰ নাম লিখা।
উত্তৰ: ৰামায়ণ, মহাভাৰত আৰু যোগিনী তন্ত্ৰ।
১। ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদৰ উৎপত্তি আৰু বিকাশৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: ভাৰতবৰ্ষত গঢ়ি উঠা বৰ্ণাঢ্য সংস্কৃতিৰ গঢ়নিৰ প্ৰধান দুটা বৈশিষ্ট্য হৈছে – সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদ আৰু ‘বৈচিত্র্যৰ মাজত একতা’।
‘সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদ’ অৰ্থ – বিভিন্ন জাতি-উপজাতি, ভাষা, ধৰ্ম, পৰম্পৰা, চিন্তা-চেতনা, বিশ্বাস আৰু আচাৰ-অনুষ্ঠান থকা সমাজত সকলো সংস্কৃতিক সদয়ভাৱে গ্ৰহণ কৰা আৰু সংহতিৰে বাস কৰা এক মনোভাৱ।
ভাৰতত আৰ্য, অনাৰ্য, দ্ৰাবিড়, শক, হুন, মংগোল আদিয়ে বিভিন্ন সময়ত আহি নিজৰ সংস্কৃতি অৱদান আগবঢ়াইছে। ফলস্বৰূপে সংস্কৃতিক সংমিশ্ৰণ ঘটিছে।
‘Unity in Diversity’ (বিবিধতাৰ মাজত একতা) বাক্যশাৰীৰ প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল স্বাধীনতা আন্দোলনৰ সময়ত। গান্ধীজী, নেহৰু, আবুল কালাম আজাদ আদি নেতাসকলে এই মতবাদ আগবঢ়াইছিল।
জৱাহৰলাল নেহৰুৰ “ভাৰত সম্ভেদ” গ্ৰন্থত এই বিষয়ে গভীৰ বর্ণনা আছে। ভাৰতীয় হিন্দু ধৰ্মৰ উদাৰতা, বৌদ্ধ আৰু জৈন ধৰ্মৰ অহিংসা-তত্ত্ব, মধ্যযুগৰ ভক্তি আন্দোলন, ইছলামৰ সুফী ধৰ্মীয় ভাবধাৰা আদিয়ে এক সংহত ধৰ্মীয়-সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য গঢ়ি তুলিছিল।
এইদৰে, ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদ সময়ৰ সৈতে বিকশিত হৈছে—য’ত বৌদ্ধিক মুক্তচিন্তা আৰু সহিষ্ণুতা মূল চালিকা শক্তি হৈ পৰিছে।
২। ‘ভাৰতৰ প্ৰাচীন যুগত ৰচিত সংস্কৃত সাহিত্যৰাজিত ভাৰতীয় সভ্যতা-সংস্কৃতিৰ আত্মা নিহিত হৈ আছে বুলি ক‘লে সম্ভৱতঃ অতিৰঞ্জিত কৰা নহ‘ব‘- বাক্যশাৰীৰ ভাবার্থ আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: সংস্কৃত সাহিত্য হৈছে ভাৰতীয় সভ্যতা আৰু সংস্কৃতিক আদি ৰূপ। ঋগ্বেদ, উপনিষদ, ৰামায়ণ, মহাভাৰত আদি গ্ৰন্থসমূহ কেৱল ধৰ্মীয় বচন নহয়, এইবোৰত সমাজ, জীৱনদৰ্শন, নৈতিকতা, শিক্ষা, ৰাজনীতি, অৰ্থনীতি, বিজ্ঞান, সংগীত, নাট্যকলাৰ বিৱৰণ পোৱা যায়।
বেদত দৰ্শন আৰু যজ্ঞ সংস্কৃতি, উপনিষদত আত্মা-ব্ৰহ্মৰ চিন্তা, ৰামায়ণ-মহাভাৰতত ধৰ্ম-কৰ্তব্য, নৈতিকতা, আদৰ্শ চৰিত্ৰৰ বৰ্ণনা আছে।
ইয়াৰ বাহিৰেও, নাট্যশাস্ত্ৰত নাটক, সংগীত, নৃত্য, আলংকাৰিক কলাৰ নিয়ম; অষ্টাধ্যায়ী, আমার কোষ, কৌটিল্যৰ অৰ্থশাস্ত্ৰ আদিত ব্যাকৰণ, ৰাজনীতি, অর্থনীতিৰ বিশ্লেষণ দিয়া হৈছে।
সেয়ে এই বৰ্ণাঢ্য সাহিত্য ৰাজিয়ে ভাৰতীয় সমাজক দিশ-নিৰ্ব্দেশ দিছিল, যাক নিঃসন্দেহে ভাৰতীয় সভ্যতা-সংস্কৃতিৰ আত্মা বুলি ক’ব পাৰি।
৩। ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্যৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰ: ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্য বহু প্ৰাচীন আৰু বৈচিত্ৰ্যপূৰ্ণ। ইয়াৰ আৰম্ভণি হৈছে সিন্ধু সভ্যতাৰে, য’ত মাতৃ-দেৱী, পশুপতি শিৱ সদৃশ মূৰ্তি, টোটেম পূজাৰ ধাৰণা পোৱা যায়। ইয়াৰ পিছত বৈদিক যুগত আৰ্যসকলে যজ্ঞ, দেৱপূজা, ধৰ্মীয় গানৰ মাধ্যমে ধৰ্মীয় অনুষ্ঠান পালন কৰিছিল। পিছলৈ বৌদ্ধ আৰু জৈন ধৰ্মৰ জন্ম হয় যি ধৰ্মগুৰুৰ আদৰ্শ আৰু অহিংসাৰ ওপৰত আধাৰিত। এই ধৰ্মসমূহে ভাৰতীয় ধৰ্মীয় জীৱনত উদাৰতা আৰু সহিষ্ণুতা গঢ়ি তোলে। ইছলাম আৰু খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ প্ৰৱেশে ভাৰতীয় ধৰ্মীয় পৰিৱেশ অধিক বহুমুখী কৰে। ভাৰতীয় ধৰ্মসমূহ একে সময়ত ধৰ্মীয় আদৰ্শ, মানৱতাৰ শিক্ষা, সমাজসেৱা, আত্মশুদ্ধি আৰু পুনৰজন্মৰ চিন্তাৰে উজ্জ্বল।
এইদৰে ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্য হৈছে বহুধাৰাৰ এক মিলনৰ ফল।
৪। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ এক উমৈহতীয়া সুকীয়া পৰিচয় কেনেকৈ সৃষ্টি হৈছে?
উত্তৰ: উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সাতটা ৰাজ্য (অসম, অৰুণাচল, নাগালেণ্ড, মণিপুৰ, মিজোৰাম, ত্ৰিপুৰা, মেঘালয়) আৰু আটাইতকৈ পিছলৈ সংযুক্ত হোৱা সিক্কিম মিলি এই অঞ্চল গঠন কৰিছে। এই অঞ্চলত আৰ্য, মংগোল, অষ্ট্ৰিক, চীন-তিব্বতীয়, দ্ৰাবিড় আদি নৃ-গোষ্ঠী আৰু উপজাতি যুগ যুগ ধৰি একেলগে বাস কৰি আহিছে।
এই অঞ্চলৰ জনজীৱনৰ ভিতৰত বৌদ্ধ ধৰ্ম, হিন্দু ধৰ্ম, খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম, আদি ধৰ্ম, আন ছাত্ৰ ধৰ্মসমূহৰ সহাবস্থান দেখা যায়। সকলোৱে নিজৰ ভাষা, পোছাক, খাদ্য, নৃত্য, সঙ্গীত, উৎসৱ, ধৰ্ম পালন কৰি এক সম্পূৰ্ণ সাংস্কৃতিক সংমিশ্ৰণ গঢ়ি তুলিছে। এই একেলগে-বাস, উভয়কে গ্ৰহণ, পৰস্পৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতাৰ বাবেই উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সমাজত এক উমৈহতীয়া, মিলনসাৰ, সুকীয়া পৰিচয় গঢ়ি উঠিছে।
৫। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ৰাজ্যসমূহৰ ধৰ্মীয় বাতাৱৰণৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ৰাজ্যসমূহত বহু জাতি-উপজাতিৰ বাস। এই অঞ্চলত হিন্দু ধৰ্ম, বৌদ্ধ ধৰ্ম, খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম, ইছলাম, আৰু বিভিন্ন জনজাতিক ধৰ্ম সমানমানকৈ পালন কৰা হয়। নাগালেণ্ড, মিজোৰাম, মেঘালয়ত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ প্ৰভাৱ অধিক। অসমত হিন্দু ধৰ্মৰ উপৰি ইছলাম, বৈষ্ণব ধৰ্ম, সূফী পৰম্পৰা, আদিবাসী ধৰ্ম, সকলোৱে একেলগে বাস কৰি আহিছে। অৰুণাচলত আদিবাসী সমাজত দোনি-পোলো বা সান্দ্ৰেলি ধৰ্মৰ অনুগামী দেখা যায়। এই সকলোৰে মাজত ধৰ্মীয় সহাবস্থান, পৰস্পৰ শ্রদ্ধা আৰু উৎসৱৰ অংশীদাৰিতাই ধৰ্মীয় বাতাৱৰণ শান্তিপূর্ণ আৰু সমন্বয়পূৰ্ণ কৰি তোলে।
৬। ‘অসমত আৰ্য-অনার্য সকলোৰে সমন্বিত অৱদানেৰে এক সংমিশ্ৰিত সংস্কৃতিৰ উৎপত্তি হৈছে‘- এই প্রসংগটো চমুকৈ আলোচনা কৰা।
উত্তৰ: অসম এখন সাৰ্বভৌম সংস্কৃতিৰ অঞ্চল। ইয়াত আৰ্য, অনাৰ্য, অষ্ট্ৰিক, দ্ৰাবিড়, মংগোল আদি জাতিৰ মানুহে বাস কৰিছে। আহোম, কোচ, ডিমাচা, কছাৰী, মেচ, ব্ৰু, হাজং, মিৰি আদিৰ স্বাভাৱিক মিশ্ৰণ আৰু আদি ধৰ্মীয় চর্চাই সমাজখন সংমিশ্ৰিত কৰি তোলে। মহাপুৰুষ শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ, আজান পীৰ, মধ্যযুগৰ ৰাজা-বাদশাই সংস্কৃতিক একসূত্ৰত গাঁঠি ধৰিছে। সাংস্কৃতিক দিশৰ পৰা ‘চিত্রকলা’, ‘নৃত্য’, ‘ভাষা’, ‘গান’, ‘দেওবধোৱা’, ‘নামঘৰ’ আদিয়ে এই সমন্বয়ৰ স্থায়ী নিদৰ্শন দিছে।
সেয়ে, অসমৰ সংস্কৃতি হৈছে এক অনন্য সংমিশ্ৰণ — যি শুদ্ধভাবে আৰ্য-অনার্য দুয়োৰে আত্মিক আৰু সৃষ্টিশীল অৱদানেৰে গঢ়ি উঠা।
৭। অসমৰ চিত্ৰ কলাৰ ঐতিহ্যৰ বিষয়ে চমুকৈ লিখা।
উত্তৰ: অসমত চিত্ৰ কলাৰ বহু পুৰণি ঐতিহ্য আছে। চর্যাপদ, ৰামায়ণ অনুবাদ, কীৰ্ত্তন-ভাগৱতৰ সময়ৰে পৰাই চিত্ৰ কলা ধৰ্মীয় আৰু সাহিত্যিক উদ্দেশ্যত ব্যৱহৃত হৈছিল। বিশেষকৈ সাঁচিপতীয়া পুথিত ক্ষুদ্রাকাৰ চিত্ৰ (miniature painting) দেখা যায়। চোৰধৰা পিম্পৰা গুচোৱা আৰু কালিয় দমন পুথিত চিন্তনশীল ৰূপক আৰু ৰূপালী চিত্ৰ দৃষ্টিগোচৰ হয়। হস্তিবিদ্যার্ণৱত দেৱধৰ আৰু চন্দ্ৰধৰ নামৰ চিত্ৰকাৰে অতি সুন্দৰ অলংকাৰিক চিত্ৰ অংকন কৰিছিল। পিছলৈ নামঘৰ, কীৰ্ত্তনঘৰ, নাট ঘৰত, কাষৰ ভিতালৈ চিত্ৰ আঁকা আৰম্ভ হয়। এইদৰে অসমত চিত্ৰ কলা ধৰ্ম, জীৱন, সংগীত, সাহিত্য — সকলোৰে সৈতে নিবিড়ভাৱে জড়িত হৈ পৰে।
৮। অসমৰ ধৰ্মীয় বিবিধতা আৰু সংহতিৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰ: অসম এখন বহু ধৰ্মৰ, বহু জাতিৰ ৰাজ্য। ইয়াত হিন্দু, ইছলাম, বৌদ্ধ, খ্ৰীষ্টান, ছাত্ৰ ধৰ্ম, আৰু উপজাতি ধৰ্ম সমানে সম্বৰ্ধিত। মহাপুৰুষ শংকৰ-মাধৱৰ বৈষ্ণব ধৰ্ম, আজান পীৰৰ সূফী ধৰ্ম, আদিবাসী ধৰ্মৰ পৰম্পৰা — সকলো একেলগে বিকশিত হৈছে। উৎসৱ-অনুষ্ঠানত সকলো জাতি ধৰ্মৰ মানুহে একেলগে অংশ লয় — যেনে বিহু, ঈদ, বাথৌ পুজা, চৌথা, দেওধনী, কচাৰী বিহু আদি। ইয়াৰ ফলস্বৰূপ অসমত এক ধৰ্মীয় সংহতি দেখা যায়, যি অসমীয়া জাতিৰ মূল শক্তি বুলি গণ্য কৰা হয়।
৯। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ অন্য ৰাজ্যকেইখনৰ তুলনাত অসমত সাংস্কৃতিক বিবিধতা, সংমিশ্ৰণ আৰু বিবর্তন কিয় অধিকতৰ হৈছে?
উত্তৰ: অসম হৈছে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ মুখ্য আৰু প্ৰবেশপথৰ ৰাজ্য। ইয়াত বহু জাতি-উপজাতি যুগ যুগ ধৰি আহি বাস কৰি নিজৰ ধৰ্ম, ভাষা, চিন্তা, আচাৰক লৈ মিশ্ৰিত সমাজ গঢ়িছে। ভাৰতৰ মূলভূমিৰ সংস্কৃতি — যেনে আৰ্য ধৰ্ম, বৌদ্ধ ধৰ্ম, খ্ৰীষ্টান প্ৰভাৱ — সকলো অসমলৈ সৰ্বপ্ৰথম আহিছিল। ইয়াৰ উপৰিও আহোম, কোচ, মটক, ডিমাচা, মিৰি, ব্ৰু আদিৰ স্বাভাৱিক সংমিশ্ৰণ অসমত বেছি পৰিমাণে ঘটিছে। মহাপুৰুষীয়া আন্দোলন, আজান পীৰৰ সুফী তত্ত্ব, বুৰঞ্জী সাহিত্য, লোকগীত, শিল্প, স্থাপত্য আদি — সকলোয়ে সাংস্কৃতিক সমন্বয়ক আগবঢ়াইছে। এইবাবে অসম উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ভিতৰত সাংস্কৃতিক বিবিধতা, সংমিশ্ৰণ আৰু বিবর্তনত অগ্ৰণী।
১০। ‘লোক সংস্কৃতি অধ্যয়নৰ বাবে দৰাচলতে সমগ্র সমাজখনেই এখন কিতাপৰ দৰে‘ — এই প্রসংগত তোমাৰ মন্তব্য আগবঢ়োৱা।
উত্তৰ: এই বাক্যখনে জনাই যে লোক সংস্কৃতি হৈছে সমাজৰ জীৱন্ত প্ৰকাশ। লোক গীত, লোক নৃত্য, কথাসাহিত্য, পুৱালি, পুথিভাওনা, কাহিনী, শ্ৰুতি, পৰম্পৰা — এই সকলো সমাজৰ মূল চেতনাৰ বাহক। যিমান বেছি সমাজক চাও, শুনো, উপলব্ধি কৰো — ততিয়াই লোক সংস্কৃতিক বেছি বুজা যায়। ই পুথি-পত্ৰত সীমাবদ্ধ নহয়; ইয়াৰ বিকাশ জীৱন্ত—বংশানুক্ৰমে, উৎসৱ-অনুষ্ঠানত, কাজিয়া-বিয়াত, জীৱনৰ ঘৰুৱা দিশত। এইবাবে লোক সংস্কৃতি অধ্যয়ন কৰিবলৈ সমাজৰ ভিতৰ সোমাই চাব লাগে, যেনে এখন কিতাপ পঢ়াৰ দৰে। ই পঢ়া নহয়, জীৱনৰ সৈতে মিলি থকা অনুভৱৰ অধ্যয়ন।
MCQs
1. ‘Unity in Diversity’ শব্দযুগল ক’ত জনপ্ৰিয় হ’ল?
A) বেদত B) মহাভাৰতত C) স্বাধীনতা আন্দোলনত D) চাৰক সংহিতাত
2. ভাৰতৰ প্ৰাচীন চিকিৎসা-গ্ৰন্থ কোনটো?
A) নাট্যশাস্ত্ৰ B) চাৰক সংহিতা C) কীৰ্ত্তন D) ভাগৱত
3. অশোকৰ শিলা-লিপিত কি বিষয় উল্লেখ আছে?
A) যুদ্ধ জয় B) ৰাজনীতি C) ধৰ্মীয় সহিষ্ণুতা D) চিত্রকলা
4. হস্তিবিদ্যার্ণৱ গ্ৰন্থখনৰ চিত্ৰকাৰে কোনে আছিল?
A) দেৱধৰ আৰু চন্দ্ৰধৰ B) আনন্দ আৰু সুধাকৰ C) কৃষ্ণ আৰু ৰাজেশ D) বিনোদ আৰু ৰাজ
5. ‘চপছৰ কূট’ উৎসৱ ক’ত পালিত হয়?
A) অসম B) মণিপুৰ C) মিজোৰাম D) ত্ৰিপুৰা
6. ‘হৰ্ণবিল’ উৎসৱ কোন জনজাতিৰ উৎসৱ?
A) আহোম B) নাগা C) খাছি D) কোচ
7. অষ্ট্রিক জনজাতিৰ লোকসাহিত্যৰ বিষয় কোনটো?
A) ভাগৱত B) কাহানিৰ গীত C) কীৰ্ত্তন D) নাট
8. শংকৰদেৱ কোন শৈলীৰ ভাস্কৰ্যৰ লগত জড়িত?
A) কুষাণ B) গান্ধাৰ C) মৌৰ্য D) অসমীয়াৰ সৈতে সম্পৰ্ক নাই
9. ‘সত্যমেব জয়তে’ উদ্ধৃতিটো কোন গ্ৰন্থৰ পৰা লোৱা?
A) মুণ্ডক উপনিষদ B) গীতা C) অষ্টাধ্যায়ী D) ৰাজতৰঙ্গিনী
10. নাট্যশাস্ত্ৰৰ ৰচয়িতা কোন?
A) কালিদাস B) ভৰত C) বিশ্বনাথ D) ভাস
11. নাট্যশাস্ত্ৰত শ্লোক কিমান আছে?
A) 4000 B) 3000 C) 6000 D) 5000
12. বিহুৰ সাতদিনক কি নামেৰে জনা যায়?
A) ৰঙালি, ভগালি… B) চুতল, ৰঙালী, গৰখীয়া… C) মাহ, কাতি… D) পিঠা, লাডু…
13. জেং বিহু কাক কয়?
A) ডেকাসকলৰ বিহু B) ছোৱালীবিলাকৰ বিহু C) বুঢ়াৰ বিহু D) দলৰ বিহু
14. ওজাপালিৰ দুটা ভাগ কি কি?
A) ঢুলীয়া, পাটীয়া B) গায়ক, বাদক C) গায়ন, বায়ন D) সং, নাট
15. ‘অর্থশাস্ত্ৰ’ কাক দিয়া হয়?
A) ভাস B) বিশ্বনাথ C) কৌটিল্য D) আশ্বাঘোষ
16. শংকৰদেৱে কোন ৰচনা কৰিছিল?
A) ভাগৱত B) কালিয় দমন C) হস্তিবিদ্যা D) কথাগীতা
17. মহাপুৰুষ মাধৱদেৱে কি লিখিছিল?
A) নামঘোষা B) ভাগৱত C) কথাগীতা D) হস্তিবিদ্যা
18. আজানপীৰ ক‘ত আহিছিল?
A) মিজোৰাম B) পশ্চিমবঙ্গ C) বাংলাদেশ D) দিল্লী
19. আজানপীৰ কোন যুগত আহিছিল?
A) ১৮শ B) ১৬শ C) ১৭শ D) ১৫শ
20. চাংকং ফুকনে কোন দায়িত্বত আছিল?
A) ৰাজনৈতিক B) বুৰঞ্জী লেখক C) স্থাপত্য কাৰ্য D) যুদ্ধমন্ত্রী
21. অসমৰ প্ৰথম বাৰ্তালোচনী কোনটো?
A) সুৰভি B) অসমবন্দু C) যুগশঙ্খ D) প্রহৰ
22. মাধৱ কন্দলিয়ে কোন ৰাজার তত্বাৱধানত ৰামায়ণ অনুবাদ কৰিছিল?
A) বৰাহ ৰাজা মহামানিক্য B) নগেন ৰাজা C) ৰাম সিং D) বিজয় ৰাজা
23. ‘চৰ্যাপদ’ কি?
A) বৌদ্ধ গীতিকা B) নাট C) ব্যাকৰণ D) ভাস্কৰ্য
24. অসমত সংস্কৃতিৰ সংমিশ্ৰণ কিয় অধিক হৈছে?
A) কৃষ্টি B) ৰাজনীতি C) জাতি-উপজাতিৰ সংমিশ্ৰণ D) যাত্ৰা নাট
25. উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ মাতৃতান্ত্ৰিক সমাজ ব্যৱস্থা কোনখন ৰাজ্যত পোৱা যায়?
A) মেঘালয় B) মিজোৰাম C) অৰুণাচল D) নাগালেণ্ড
26. জিকিৰ আৰু জাৰি কোনে ৰচনা কৰিছিল?
A) আজান পীৰ B) শংকৰদেৱ C) দেউধৰ D) চন্দ্ৰধৰ
27. হস্তিবিদ্যার্ণৱত কি বিষয়ে লিখা আছে?
A) নাট B) ঘোৰা C) হাতী D) ৰাজনীতি
28. ‘ভাৰত সম্ভেদ’ গ্ৰন্থখন কোনে লিখিছিল?
A) শংকৰদেৱ B) ৰাজা হৰিশ্চন্দ্র C) জৱাহৰলাল নেহৰু D) গোপীনাথ
29. কোনটো গ্ৰীক ৰোমান শৈলীৰ ভাস্কৰ্য?
A) মৌৰ্য B) গান্ধাৰ C) গুপ্ত D) আহোম
30. ৰাজতৰঙ্গিনীৰ ৰচয়িতা কোন?
A) চাণক্য B) কলহন C) ভাস D) বিশ্বনাথ
31. কথাগীতাৰ ৰচয়িতা কোন?
A) শংকৰদেৱ B) মাধৱদেৱ C) কন্দলি D) আজান পীৰ
32. লোক সংগীতৰ ক্ষেত্ৰত পদ্মশ্ৰী পোৱা শিল্পী কোন?
A) প্ৰসূন ডেকা B) বিৰেন বৰা C) ৰীণা বৰা D) দেৱজিত কলিতা
33. প্রাচীন ভাৰতত দুইজন বিজ্ঞানীৰ নাম কি?
A) চাণক্য আৰু আৰ্যভট B) চাৰক আৰু ব্ৰহ্মগুপ্ত C) ভাস আৰু ভরত D) আৰ্যভট আৰু মেধাসাগৰ
34. গান্ধাৰ শৈলী কোন শাসনৰ সময়ত আছিল?
A) মৌৰ্য B) গুপ্ত C) কুষাণ D) পাল
35. সান্দ্ৰেলি ধৰ্ম কোন ৰাজ্যত প্রচলিত?
A) মিজোৰাম B) অৰুণাচল প্ৰদেশ C) ত্ৰিপুৰা D) মেঘালয়
36. মেঘালয়ত কিহে মাতৃতান্ত্ৰিক সমাজ গঠন কৰে?
A) কোচ B) খাছি C) হাজং D) নাগা
37. অসমত বৈষ্ণব ধৰ্মৰ প্ৰভাব কোনে আনিছিল?
A) শংকৰ-মাধৱ B) চাৰক C) ভাস D) কন্দলি
38. বুৰঞ্জী সাহিত্য কি বিষয় সম্পৰ্কে?
A) বিজ্ঞান B) ধৰ্ম C) ইতিহাস D) নাট
39. ভাৰতীয় স্থাপত্য কলা কিমান ভাগত বিভক্ত?
A) ২ B) ৫ C) ৩ D) ৪
40. ভাৰতত UNESCO ৰ বিশ্ব ঐতিহ্য ক্ষেত্ৰৰ ভিতৰত এটা কি?
A) ৰেড ফৰ্ট B) অজন্তা গুহা C) শ্বালিমাৰ D) নন্দন কানন
41. শংকৰদেৱৰ ‘কালিয় দমন’ কি শৈলীৰ?
A) মহাভাৰত B) সাঁচিপতীয়া চিত্ৰ C) নাট D) ভাস্কৰ্য
42. চিত্ৰকলাৰ ষড়াংগৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহয় কোনটো?
A) ৰূপভেদ B) প্ৰভা C) ব্যাকৰণ D) লাৱণ্য যোজনা
43. যোগবিদ্যা কিহৰ সৈতে সম্পৰ্কিত?
A) বিজ্ঞান B) আত্মিক উন্নতি C) ইতিহাস D) স্থাপত্য
44. ভাৰতীয় সংগীতৰ প্ৰধান শাখা কিমান?
A) ৩ B) ২ C) ২ (হিন্দুস্তানী আৰু কৰ্ণাটকী) D) ৪
45. খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম ক’ত বেছিকৈ প্ৰচলিত?
A) অসম B) অৰুণাচল C) মিজোৰাম D) ত্ৰিপুৰা
46. গান্ধাৰ শৈলীত কি প্ৰভাৱ আছে?
A) চীন B) গ্ৰীক-ৰোমান C) ভাৰতীয় D) কাশ্মীৰ
47. কথাগীতাৰ বিষয় কি?
A) ধৰ্ম B) আধ্যাত্ম C) নাট D) সংগীত
48. কামৰূপ, প্ৰাগজ্যোতিষৰ উল্লেখ থকা গ্ৰন্থৰ ভিতৰত এটা?
A) গল্পাগুচ্ছ B) ভাগৱত C) কালিকাপুৰাণ D) নাট্যশাস্ত্ৰ
49. অসমত সূফী ধৰ্মৰ প্ৰচাৰক কোন আছিল?
A) শংকৰদেৱ B) গদাধৰ C) আজান পীৰ D) ভরত
50. ‘ভাৰত সম্ভেদ‘ গ্ৰন্থত কিহৰ বিষয়ে উল্লেখ আছে?
A) আৰ্য সভ্যতা B) নাট C) সাংস্কৃতিক একতা D) ৰাজনীতি
যৌক্তিক প্ৰশ্ন-উত্তৰ
১। ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদৰ উৎপত্তি আৰু বিকাশৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰ: ভাৰত এক বহুত্ববাদী সংস্কৃতিৰ দেশ। ইয়াৰ উৎপত্তি প্রাচীন কালৰ পৰা, য’ত নানা জনজাতি, ভাষা, ধৰ্ম আৰু সামাজিক পৰম্পৰা একেলগে বিকশিত হৈছে। বৈদিক যুগ, উপনিষদ যুগ, মহাকাব্য যুগ আৰু বৌদ্ধ-জৈন যুগত ভাৰতীয় সমাজ নানা ধৰ্মীয় তথা দৰ্শনিক চিন্তাধাৰাৰ সংমিশ্ৰণে গঠিত হৈছিল। এই সংমিশ্ৰণে ‘বসুদেব কুটুম্বকম্’, ‘সত্যমেব জয়তে’ আদিৰ দৰে বিশ্বজনীন ভাবনা উদ্ভৱ হৈছিল। অসমতো আৰ্য আৰু অনাৰ্যসকলৰ মিলনত এক সংমিশ্ৰিত সংস্কৃতিৰ গঠন ঘটিছিল। এইসকল পৰম্পৰাৰ যোগে ভাৰতত উমৈহতীয়া আৰু সহিষ্ণু সমাজ ব্যৱস্থা গঢ়ি উঠিছে, যি সাংস্কৃতিক বহুত্ববাদের শ্ৰেষ্ঠ দৃষ্টান্ত।
২। ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্যৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰ: ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্য অতি প্ৰাচীন আৰু সমৃদ্ধ। বেদ, উপনিষদ, মহাকাব্য, গীতা, পুৰাণ, আৰু বৌদ্ধ-জৈন সাহিত্যত ধৰ্মীয় ভাবনাৰ গভীৰ দৰ্শন দেখা পোৱা যায়। হিন্দুধৰ্ম, বৌদ্ধধৰ্ম, জৈনধৰ্ম, শিখধৰ্ম আদি ধৰ্মসমূহ ভাৰতত জন্মগ্ৰহণ কৰিছে। এই ধৰ্মসমূহত অহিংসা, ত্যাগ, সত্য, কৰ্মযোগ, সাধনা আদি ধৰ্মীয় গুণৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হৈছে। লগতে ভাৰতীয় সমাজত ধর্মৰ জৰিয়তে সামাজিক শৃঙ্খলা, নৈতিকতা, ভাতৃত্ববোধ আৰু মূল্যবোধৰ বিকাশ ঘটিছে। ভাৰতৰ ধৰ্মীয় ঐতিহ্যই বিশ্বসভ্যতাৰ মানৱীয়তা ভিত্তিক চেতনা গঢ়ি তুলিছে।
৩। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ এক উমৈহতীয়া সুকীয়া পৰিচয় কেনেকৈ সৃষ্টি হৈছে?
উত্তৰ: উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত বিভিন্ন জনজাতি, ভাষা, ধৰ্ম, পোছাক, খাদ্যাভ্যাস, লোকসংস্কৃতি আদিৰ সংমিশ্ৰণ ঘটিছে। এই অঞ্চলত অষ্ট্ৰিক, চিন-টিব্বতীয়, থাই-বুৰ্মী, আৰ্য আদি জাতিসমূহে যুগে যুগে প্ৰব্ৰজন কৰি থিতাপি লৈছে। এইসকল জনজাতিৰ নিজা নিজা পৰম্পৰা, উৎসৱ, বিশ্বাস প্ৰণালী আদি মিলি এক সাংস্কৃতিক বৈচিত্র্য সৃষ্টি কৰিছে। তথাপিও একেটা ভৌগোলিক, ৰাজনৈতিক আৰু সামাজিক পৰিৱেশে ইহঁতক একত্ৰ কৰি উমৈহতীয়া পৰিচয় প্ৰদান কৰিছে। এই পৰিচয় হ’ল উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ‘Unity in Diversity’ৰ প্রকৃত নিদৰ্শন।
৪। অসমত সাংস্কৃতিক সংমিশ্ৰণ আৰু বিবর্তন কিয় অধিক?
উত্তৰ: অসমত বহু প্রাচীন কালৰ পৰা বহুত জাতি-গোষ্ঠীয়ে স্থায়ী বসতি গঢ়ি তুলিছে। চীন-ৰোমান পথৰ প্ৰভাৱ, ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকাৰ উৰ্ব্বৰ ভূমি, সুন্দৰ প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশে বহুত জাতি, ধৰ্ম আৰু সংস্কৃতিৰ সংমিশ্ৰণৰ সুযোগ সৃষ্টি কৰিছিল। আৰ্য, অনাৰ্য, মঙ্গোলয়েড, অসমীয়া, বাঙালী, মাৰৱাৰী আদি জাতি-গোষ্ঠীৰ সাংস্কৃতিক আদান-প্ৰদানৰ ফলত অসমত এক বৈচিত্ৰ্যময় আৰু সংমিশ্ৰিত সংস্কৃতি বিকশিত হৈছে। লগতে শংকৰ-আজানৰ ধৰ্মীয় মিলনৰ চেতনাই এই সংহতিলৈ অধিক অৱদান আগবঢ়াইছে।
৫। ‘অসমত আৰ্য-অনার্য সকলোৰে সমন্বিত অৱদানেৰে সংমিশ্ৰিত সংস্কৃতিৰ উৎপত্তি হৈছে’—এই প্রসংগটো আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ অসম এক সংমিশ্ৰিত সংস্কৃতিৰ পৰিচায়ক। প্ৰাচীন অসমত অষ্ট্ৰিক, মঙ্গোলয়িড, ড্ৰাভিড় প্রভৃতি অনাৰ্য জাতিসমূহে বসতি স্থাপন কৰিছিল। ইসকলৰ সমাজৰ ভিতৰত বিশেষকৈ কৃষি, সংগীত, চিৰস্থায়ী বসতি, মাতৃতান্ত্ৰিক সমাজ ব্যৱস্থা আদি গঠন হৈছিল।
পিছত আৰ্যসকলৰ আগমনে সংস্কৃত ভাষা, ধৰ্মীয় চিন্তা-চেতনা, সাহিত্য, বৰ্ণাশ্ৰম প্ৰথা আনি সামাজিক ক্ষেত্ৰত ব্যতিক্ৰম আনিছিল। বৌদ্ধ আৰু বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ বিকাশ আৰু বিশেষকৈ শংকৰ-মাধৱৰ একেশ্বৰবাদ আৰু জাতিবৈষম্যবিরোধী দৃষ্টিভঙ্গীয়ে অনাৰ্য-আৰ্য দুয়োপক্ষৰ মাজত এক সেতু গঢ়ি তোলে।
এই মিলনৰে অসমৰ বিহু উৎসৱ, জিকিৰ-জাৰি, বৈষ্ণৱী নামঘোষা, নৃত্য-গীত ইত্যাদি এক বৈচিত্ৰ্যময় সংমিশ্ৰিত সংস্কৃতি গঠিত হয়। এতেকে, অসমীয়া সংস্কৃতিৰ মূল হ’ল — সংমিশ্ৰণ, সহাবস্থান আৰু ঐক্য।
৬। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ধৰ্মীয় বাতাৱৰণৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ধৰ্মীয় পৰিৱেশ বৈচিত্র্যপূর্ণ আৰু সহিষ্ণুতাৰে পূৰ্ণ। ইয়াত হিন্দুধৰ্ম, বৌদ্ধধৰ্ম, খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম, ইছলাম, স্থানীয় নাৰী-দেৱতা উপাসনাৰ প্ৰথা ইত্যাদি সহাবস্থান কৰে।
মণিপুৰত বৈষ্ণৱ আৰু মেইতেই ধৰ্মৰ সংমিশ্ৰণ দেখা যায়। মিজোৰাম, নাগালেণ্ড, মেঘালয়ত খ্ৰীষ্টান ধৰ্ম দ্ৰুত গতিৰে বিস্তৃত হৈছে। খাছি আৰু গাৰো জাতিত মাতৃতান্ত্ৰিক ধৰ্মীয় বিশ্বাস আৰু কৃষ্টি আছে। অসমত হিন্দুধৰ্মৰ লগতে ইছলাম আৰু অসমীয়া মুসলিমৰ মাজত সঁচা সমন্বয় দেখা যায়।
এই ধৰ্মীয় সহাবস্থানে সামাজিক স্থিতি, পৰস্পৰ বিশ্বাস, আৰু এক সাংস্কৃতিক ঐক্যতাই গঢ়ি তোলে। হেৰাকা আন্দোলনৰ দৰে আঞ্চলিক ধৰ্মীয় চিন্তাও এই পৰিসৰত উল্যেখযোগ্য।
৭। অসমৰ চিত্ৰ কলাৰ ঐতিহ্যৰ বিষয়ে বিস্তৃতভাৱে লিখা।
উত্তৰঃ অসমৰ চিত্ৰকলাৰ ইতিহাস অতি পুৰণি আৰু সমৃদ্ধ। মধ্যযুগত পাণ্ডুলিপি চিত্ৰণ তথা সাঁচিপতীয়া চিত্ৰকলাৰ বিশেষ প্ৰচলন আছিল। ‘হস্তিবিদ্যাৰ্ণব’ আৰু ‘চীত্ৰ-ভাস্কৰ’ নামৰ সাঁচিপতীয়া পুথিত ক্ষুদ্ৰাকাৰ চিত্ৰ, সূক্ষ্ম ৰেখা আৰু উজ্জ্বল ৰংৰ ব্যৱহাৰে অসমীয়া চিত্ৰকলাৰ এক অনন্য পৰিচয় দিয়ে।
শংকৰদেৱৰ শিষ্যসকলে চিত্ৰকলাৰ জৰিয়তে ধৰ্মীয় চিন্তা-ভাবনা পৰিৱেশন কৰিছিল। ‘কালিয় দমন’, ‘ৰামবিজয়’, ‘চোৰধৰা-পিম্পৰা গুচোৱা’ আদি নাট, নাম, কীৰ্তনবোৰৰ চিত্ৰায়ণত লোকনাট্যৰ সৈতে এক ভিজুৱেল সংযোগ গঢ়ি উঠে।
অসমত চিত্ৰকলাৰ এই ঐতিহ্য শুধুমাত্র এক শিল্প নহয়, ই আধ্যাত্মিকতা, ধৰ্ম, সমাজ আৰু লোকসংস্কৃতিৰ এক মিলিত প্ৰকাশ।
৮। অসমৰ ধৰ্মীয় বিবিধতা আৰু সংহতিৰ বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ অসমত হিন্দু, মুসলিম, খ্ৰীষ্টান, শিখ, বৌদ্ধ আৰু অন্যান্য আদি ধৰ্মবিশ্বাস সহবাস কৰি আহিছে। এই ধৰ্মবোৰৰ মাজত যুগে যুগে সহিষ্ণুতা, মিত্ৰতা, আৰু মিলন সাধন কৰা হৈছে।
অজান পীৰ, শংকৰদেৱ, মাধৱদেৱ আদি মহান ধৰ্মীয় নেতাসকলৰ বাণীত এই সংহতিৰ বাণী উচ্চাৰিত। ‘জিকিৰ-জাৰি’ত অজান পীৰে বৈষ্ণৱ ভাবধাৰাৰ সৈতে মিল ৰাখি মুসলিম সংস্কৃতি আগবঢ়াইছিল। লগতে বিহু উৎসৱ, নামঘৰ, মহফিল আদি সকলো ধৰ্মীয় গোটৰ মাজত প্ৰসন্নতাৰ লগত উদযাপন কৰা হয়।
এইধৰণৰ মিলন ধৰ্মীয় মৈত্রী আৰু সমাজিক স্থায়িত্বৰ প্ৰতীক। অসমৰ ধৰ্মীয় সংহতি অসমৰ অন্যতম সাংস্কৃতিক শক্তি হিচাপে গণ্য।
৯। উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ অন্য ৰাজ্যকেইখনৰ তুলনাত অসমত সাংস্কৃতিক বিবিধতা আৰু সংমিশ্ৰণ কিয় অধিক?
উত্তৰঃ অসমত বহু সভ্যতা, জনজাতি আৰু ধৰ্ম বিশ্বাস যুগে যুগে সংঘৰ্ষ আৰু সংমিশ্ৰণ কৰি এক সাংস্কৃতিক ভাণ্ডাৰ গঢ়ি তুলিছে। ব্ৰহ্মপুত্ৰ উপত্যকা, সুগম পৰিবহণ আৰু মধ্যবিন্দু অৱস্থাৰ বাবে ইয়াত অষ্ট্ৰিক, আৰ্য, মঙ্গোলয়িড, চীন-টিব্বতীয় প্ৰভৃতি জাতিসকল মিল খাইছে।
শংকৰ-মাধৱৰ বৈষ্ণৱ আন্দোলনে জাতিগত আৰু ধৰ্মীয় বৈচিত্র্যক সংগঠিত কৰিছে। অন্য ৰাজ্যবোৰত নিজ নিজ জনজাতিগত ধৰ্মবিশ্বাস দ্ৰুত খ্ৰীষ্টানত্ব বা অন্যৰ দিশে গতি কৰিছে, কিন্তু অসমত সেইবোৰ সাংস্কৃতিক মূলবোৰ সংহত হৈ আছে।
এই আঞ্চলিক মেলবন্ধনে অসমক এক বিশেষ সাংস্কৃতিক পৰিচয় দিছে, যি তুলনামূলকভাৱে বেছি সমৃদ্ধ আৰু বিকাশশীল।
১০। ‘লোক সংস্কৃতি অধ্যয়নৰ বাবে দৰাচলতে সমগ্ৰ সমাজখনেই এখন কিতাপ’—এই প্ৰসংগত মন্তব্য আগবঢ়োৱা।
উত্তৰঃ এই উক্তিটো অতি গভীৰ আৰু সত্য। লোক সংস্কৃতি কোনো এটা লিখিত গ্ৰন্থ বা পুথি নহয়; ই হ’ল এটা জীয়াই থকা জীৱন্ত ঐতিহ্য। সমাজৰ আচাৰ, পৰম্পৰা, খোৱা-পিন্ধা, উৎসৱ, গীত, কাহিনী, বুজ-আউলি সকলোতে এই সংস্কৃতি বিস্তৃত। ই মানুহৰ মৌলিক জীৱন-দৰ্শনৰ প্রতিফলন।
সমাজৰ সকলো স্তৰ—গাঁওঘৰ, নাৰীবোৰৰ গীত, বয়োজ্যেষ্ঠৰ কাহিনী, নৃত্য আৰু নাচ ইত্যাদিৰ জৰিয়তে ই এটা মুকলি কিতাপৰ দৰে পঢ়া যায়। সাহিত্য, ইতিহাস, সমাজবিদ্যা, নৃতত্ত্ব অধ্যয়নৰ বাবে লোকসংস্কৃতি এক অমূল্য উৎস।
১১-১৫ নম্বৰ প্ৰশ্নৰ উত্তৰ — আপোনাৰ অনুমতি থাকিলে আমি তৎক্ষণাৎ আগবঢ়াম। আপুনি ক’ব “Continue” — মই শেষ ৫টা দীঘল উত্তৰ লিখিম, কেৱল পাঠ্যত দিয়া তথ্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি।
চলক, এতিয়া প্ৰশ্ন ১১ ৰ পৰা ১৫ পৰ্যন্ত দীঘল, বিশ্লেষণধৰ্মী উত্তৰ আগবঢ়াওঁ — আপোনাৰ পাঠ্যপুথি “ভাৰত আৰু উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য” অনুসৰি, কেবল মূল পাঠ্যৰ তথ্যৰ আধাৰত, কোনো বাহ্যিক সংযোজন নোহোৱাকৈ।
১১। প্ৰাচীন ভাৰতৰ ভাস্কৰ্য শিল্পৰ বৈশিষ্ট্য বৰ্ণনা কৰা।
উত্তৰঃ প্ৰাচীন ভাৰতৰ ভাস্কৰ্য শিল্প হ’ল এক প্ৰচণ্ড শৈল্পিক ঐতিহ্যৰ নিদৰ্শন। ইয়াৰ আৰম্ভণি দেখা যায় সিন্ধু সভ্যতাৰ সময়ত, য’ত চুন-মাটিৰে নিৰ্মিত ‘পশুপতি মহাদেৱ’, ‘গাৰ শোভা বঢ়োৱা নাৰী মূর্তি’ আদি চিত্ৰিত কৰা হৈছিল।
পাছত মৌৰ্য যুগত (বিশেষকৈ অশোকৰ কালত), লৌহ-শিলা দণ্ড, সিংহ মূর্তি, চক্ৰৰ আকৃতি, আদি নিদৰ্শন দেখা যায়। অশোকৰ শিলা লিপিত খোদিত কৰা ভাস্কৰ্যসমূহ ৰাজনৈতিক আৰু ধৰ্মীয় বাণী সংক্ষেপ কৰে।
গান্ধাৰ, মথুৰা আৰু অমৰাবতী শৈলী—এই তিনি ভাস্কৰ্য শৈলীৰ ওপৰেও প্ৰাচীন ভাৰতীয় ভাস্কৰ্য শিল্প নিৰ্ভৰশীল। গান্ধাৰ শৈলীত গ্ৰীক-ৰোমান প্ৰভাৱ থকা নাক-চকু, কাপোৰৰ ভাঁজ দেখা যায়।
সেই সময়ত ভাস্কৰ্য শিল্প কেবল সৌন্দৰ্যৰ বাবে নহয়; ই ধৰ্মীয় চিন্তাধাৰা, ৰাজনীতি, নৈতিকতা আৰু দৰ্শনৰ বাহক হিচাপে বিবেচিত হৈছিল।
১২। ভাৰতৰ সংগীত আৰু নৃত্যকলাৰ ঐতিহ্য বিষয়ে লিখা।
উত্তৰঃ ভাৰতীয় সংগীত আৰু নৃত্যকলাই প্ৰাচীন কালৰ পৰা ধৰ্মীয়, সামাজিক, সাহিত্যিক আৰু সাংস্কৃতিক জীৱনৰ এক অৱিচ্ছেদ্য অংশ হিচাপে গঢ় লৈছে। ভাৰত মুনিৰ নাট্যশাস্ত্ৰ হৈছে ভাৰতীয় সংগীত-নৃত্যকলাৰ আধাৰ।
সংগীত দুভাগত বিভক্ত:
১. শাস্ত্ৰীয় সংগীত (হিন্দুস্তানী আৰু কৰ্ণাটকি)
২. লোকসংগীত (প্ৰতিজাতিৰ নিজস্ব ঐতিহ্য)
নৃত্যশৈলীবোৰ — ভাৰত নাট্যম, কথক, ওডিছি, কুচিপুড়ি, মনিপুৰী, মোহিনীআট্টম আদি — এই সকলো শৈলীয়ে ধৰ্মীয় কাহিনী, সামাজিক ঘটনাৰ অভিনয়ত সহায় কৰে।
উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ নৃত্যকলাতো বিশেষ স্থান লাভ কৰিছে — মণিপুৰী ৰাসলীলা, বিহু নৃত্য, জুম নৃত্য, চপছৰ কূট আদি উদাহৰণস্বৰূপ। ইসকল নৃত্যকলাই স্থানীয় সমাজৰ জীৱন-পদ্ধতি, উৎসৱ আৰু ভাবুকতা প্ৰতিফলিত কৰে।
১৩। অসমৰ স্থাপত্য শিল্পৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ অসমৰ স্থাপত্য কলাই নিজস্ব বৈশিষ্ট্যৰে ভাৰতীয় স্থাপত্য শিল্পৰ ভিতৰত বিশেষ স্থান অধিকাৰ কৰিছে। এই অঞ্চলত প্ৰাথমিক সময়ত বৌদ্ধ স্থাপত্য দেখা পোৱা যায়, উদাহৰণস্বৰূপ, দ-পৰ্বতীয়া শিলৰ তোৰণ।
আহোম যুগত স্থাপত্য কলাই অধিক বিকাশ পায়। ৰংঘৰ, কাৰেংঘৰ, তলাতল ঘৰ, জয়দৌল আদি আহোম স্থাপত্যৰ জ্যোতিষ্মত নিদৰ্শন। ইসকলত ইঁটাৰ গাঁথনি, প্ৰৱেশদ্বাৰ, গুপ্ত প্ৰৱেশপথ, ভাৰসাম্যযুক্ত কাঠামো দেখা যায়।
লোকস্থাপত্যৰ ক্ষেত্ৰত চাঙ-ঘৰ, নামঘৰ, পুখুৰী আদি গাঁওঘৰৰ জীৱনৰ সৈতে জড়িত। ইহঁত প্ৰাকৃতিক উপাদান ব্যৱহাৰ কৰি গঢ়া হ’ল — বাঁহ, কঁচ, কাঠ, মাটিৰ মচি আদি। ই শিল্পকলাৰ সৈতে গৃহনির্মাণ কৌশলকো সম্পৃক্ত কৰে।
১৪। অসমৰ বৈষ্ণৱী সাহিত্যৰ বিশেষত্ব কি?
উত্তৰঃ অসমত বৈষ্ণৱ ধৰ্মৰ বিকাশৰ লগে লগে এক বৃহৎ সাহিত্যিক আন্দোলনৰ আৰম্ভণি হৈছিল। শ্ৰীমন্ত শংকৰদেৱ আৰু মাধৱদেৱ আছিল এই সাহিত্যৰ মূল প্ৰবক্তা।
বৈষ্ণৱী সাহিত্যৰ মূল বৈশিষ্ট্য হ’ল:
- ঈশ্বৰৰ একেশ্বৰবাদী চিন্তা,
- দয়া, ভাতৃত্ববোধ, ন্যায় আৰু কৰ্মৰ প্ৰচাৰ।
শংকৰদেৱে ৰচিত কীৰ্ত্তন, নামঘোষা, মাধৱদেৱৰ ভক্তি ৰত্নাৱলী, ৰাজসূয়, নামমালিকা আদি গ্ৰন্থসমূহৰ ভাষা আছিল অসমীয়া আৰু বুজাব পৰা জনভাষা।
এই সাহিত্যৰ মুল উদ্দেশ্য আছিল — ধৰ্মৰ সহজ বুজাবুজি, সমাজ সংস্কাৰ, জাতিগত ঐক্য আৰু শিক্ষা বিস্তাৰ। এই সাহিত্যৰ জৰিয়তে অসমত ভক্তিমূলক সাহিত্য আৰু নাট্য সংস্কৃতিৰো গঠন ঘটিল।
১৫। বিহু উৎসৱৰ সামাজিক আৰু সাংস্কৃতিক গুৰুত্ব আলোচনা কৰা।
উত্তৰঃ বিহু অসমীয়া সমাজৰ মুখ্য উৎসৱ, যি মূলতঃ কৃষিনিৰ্ভৰ আৰু সামাজিক ভিত্তিত গঢ়া। তিনিধৰণৰ বিহু আছে—
১. ৰঙালী বিহু (বহাগ)
২. ভোগালী বিহু (মাঘ)
৩. কঙালী বিহু (কাতি)
ৰঙালী বিহুত যৌৱনৰ উল্লাস, কৃষকৰ আশাবাদ, সংগীত-নৃত্য প্ৰকাশ পায়। ভোগালী বিহু খোৱা-পিন্ধাৰ উৎসৱ, লগতে সমাজত সম্প্ৰীতি আৰু মিলনৰ বাৰ্তা দিয়ে। কঙালী বিহুত কৃষিকাজৰ নিয়ম, ধৰ্মীয় বিশ্বাস, আশীৰ্বাদ কামনা প্ৰতিফলিত হয়।
বিহু উৎসৱ হৈছে অসমীয়াৰ একত্ব, প্ৰেম, কামনা, দান, ঐতিহ্য আৰু চেতনাৰ প্ৰতীক। ই অসমীয়া জাতিক সাংস্কৃতিক দিশে একত্ৰিত কৰে।